بروزرسانیشده در آذر 25, 1400
فهرست مطالب:
- 1 سیاهدانه
- 2 معجون دوسین چیست و چه خاصیتی دارد؟
- 3 خواص و فواید درمانی سیاه دانه
- 4 مواد موجود در سیاه دانه
- 5 سیاه دانه چگونه مصرف می شود؟
- 6 بهترین روش برای مصرف دانه سیاه با عسل چیست؟
- 7 خواص سیاه دانه و عسل برای درمان بیماری ها
- 8 خواص سیاه دانه و عسل و دارچین
- 9 باورهای غلط طبی
- 10 فرم دارویی و میزان مصرف
- 11 عوارض جانبی مصرف سیاه دانه
سیاهدانه
مصرف گیاهان دارویی و داروهای گیاهی در کشورهای مختلف روز به روز در حال افزایش است و این به دلیل به اثبات رسیدن اثر بخشی بسیاری از این مواد در مجامع علمی و مقبولیت آن در اکثر جوامع بشری است. به دلیل نگرانی روزافزون در مورد عوارض داروهای شیمیایی و بی اثر بودن تعدادی از آنها در مصرف طولانی مدت، استفاده از ترکیبات طبیعی به صورت جایگزین یا مکمل درمان، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
استفاده انسان از گیاهان به عنوان دارو از ابتدای تمدن بشری تاکنون ادامه دارد. داروهای گیاهی به عنوان درمان جایگزین با عوارض کمتر و خواص متعدد و در برخی موارد به عنوان تنها درمان موثر مورد استفاده قرار می گیرد.
از جمله این گیاهان، گیاه سیاه دانه است که تاریخچه غنی طبی دارد. این گیاه بومی اروپای جنوبی، آفریقای شمالی و آسیا است و در ایران هم می روید که زمان گل دادن آن، آخر اردیبهشت تا تیرماه است. زنبورعسل علاقه مفرد به نوش آن دارد. در مناطق مختلف از ایران مانند خراسان، اراک و اصفهان کشت میشود. نام های دیگر آن سیاه تخمه، زیره سیاه، سر نیچ سیاه، شونیز و کمون هندی است. اصلا میدونستید عسلی به نام عسل طبیعی سیاه دانه داریم!
دانه گیاه سیاه دانه که به سیاه دانه معروف است توسط مصری های باستان و پزشکان یونانی برای درمان سر درد، احتقان بینی، آسم، آلرژی، تقویت سیستم ایمنی، درد دندان و کرم های روده ای و به عنوان دیورتیک، برای القاء قاعدگی و افزایش تولید شیر مورد استفاده قرار می گرفته است. سیاه دانه محتوای پروتئین، عناصر معدنی، ویتامین و کربوهیدرات هستند.
ابن سینا در کتاب «قانون طب» می نویسد
سیاه دانه در مزاج گرم خشک است، زگیل ها و خال ها را زدوده و در علاج لکه های سفید و پیسی مفید و مؤثر است، و اگر سیاه دانه با عسل و آب گرم تناول شود، برای درمان سنگ کلیه و مثانه مفید است.
همچنین برای:
- ورم ها و جوش ها، زخم های چرکین، سر دردهای میگرنی و سر گیجه، برای چشم هایی که اشک فراوان دارد؛ و برای چشم های ضعیف مفید است.
- و همچنین برای دستگاه تنفس و بیماری آسم و تنگی نفس مفید است. برای گوش، حلق، دهان و بینی نیز مفید است.
- و برای انواع تب و همچنین برای پاکسازی بدن از سموم مؤثر و مفید است
معجون دوسین چیست و چه خاصیتی دارد؟
معجون دوسین از فرآورده های دارویی بسیار شناخته شده در طب سنتی است و از ترکیب عسل و سیاه دانه تهیه میشود. این ترکیب عسل خواص بی نظیری دارد که از گذشته تا امروز از آن به عنوان یک دارو در بهبود بسیاری از بیماری ها استفاده می شود و در طب سنتی بسیاری از کشورها کاربرد آن رایج است.
سیاهدانه با نام علمی Nigella sativa گیاهی است یکساله به ارتفاع تا ۶۰ سانتی متر که از گذشته به صورت خودرو رشد میکرده است اما امروزه به صورت وسیع کشت می شود. زادگاه اصلی این گیاه حوزهی دریای مدیترانه بوده است اما با گسترش مصارف پزشکی کشت آن در غرب آسیا و همچنین جنوب اروپا و به ویژه کشورهای مصر هند، پاکستان، ایران و عراق توسعه یافته است.
دانه ها بخش دارویی این گیاه را تشکیل می دهند. دانه ها ریز، سیاہ رنگ گرد یا سه وجهی بوده و سطحی ناصاف دارند. له شده شان بوی لیمو دارد.
پس از کنده شدن پوسته رویی دانه، مغز سفید رنگ و روغنی آنها نمایان می شود که بسیار خوشبوست.
دانه ی سیاهدانه غالبأ حاوی ۲۳ درصد پروتئین، ۳۹ درصد روغن و سایر ترکیبات پلی فنولی و فلاونوئیدی گیاهی است و روغن آن از اسیدهای چرب لینولئیک و اولئیک و پالمتیک می باشد.
تاکنون تحقیقات علمی زیادی بر روی خواص سیاه دانه و عسل انجام شده است و خواص بسیاری برای آن ذکر شده است. در روایات اسلامی نیز در چندین مورد به خواص سیاه دانه و عسل اشاره شده است،مانند: “در سیاه دانه شفای هر دردی است مگر مرگ و بر شما باد به خوردن عسل و سیاه دانه”
از نظر طب سنتی مزاج معجون دوسین گرم و خشک است و تاثیر مثبتی بر بیماری های سرد و بلغمی دارد.
از مهمترین اثرات دارویی معجون دوسین ارائه شده در طب سنتی می توان به:
- ضدسرطان
- ضدنفخ
- آنتی اکسیدان قوی
- تقویت سیستم ایمنی ضد التهاب و ضد درد
- کاهش چربی و کلسترول خون
- درمان سرماخوردگی
- کاهش قند خون
- درمان اسهال و بهبود دستگاه هاضمه اشاره کرد.
روش تهیه معجون دوسین
یک واحد سیاه دانه نیم کوب شده به همراه سه واحد عسل ترکیب شود. سیاه دانه باید آسیاب و بلافاصله با عسل مخلوط شود. این ترکیب تا ۶ ماه ماندگاری دارد ولی بهتر است به صورت تازه تهیه شود.
عسل از اکسیدشدن مواد موثره ی دارویی سیاهدانه جلوگیری میکند و تاثیر دارویی آن را افزایش می دهد
نحوه مصرف:
در بزرگسالان روزی ۲ تا ۳ قاشق مرباخوری در روز و در کودکان بالای ۶ سال روزانه نصف قاشق چای خوری قابل مصرف است. این ترکیب دارویی حتما با مشورت پزشک متخصص طب سنتی مصرف شود
خواص و فواید درمانی سیاه دانه
- آسم
- سردرد
- اسهال خونی
- عفونت ها
- چاقی
- کمر درد
- فشار خون
- مشکلات گوارشی
در خاورمیانه و خاور دور استفاده می شود و به صورت موضعی در درمان آبسه ها، زخم های بینی و روماتیسم کاربرد دارد.
- تحقیقات نشان داده است مواد معدنی و ویتامین های موجود در سیاه دانه در درمان دیابت ، سل، بیماری های قلبی و عروقی، کم خونی و میگرن مفید است.
- مصرف روغن سیاه دانه در برنامه غذایی در کاهش قند خون ، تعادل فشارخون، بهبود آرتروز و التهاب لثه مۆثر است و کلیه و مجاری ادرار را تصفیه می کند.
- اسیدهای چرب ضروری فراوان موجود در سیاه دانه آن را به نوعی مواد غذایی ضد سرطان تبدیل کرده که در حفظ سلامت پوست و مو نیز مفید است.
- سیاه دانه آهن و پتاسیم فراوانی دارد و علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث رفع مسمومیت خونی و یبوست می شود.
- سیاه دانه دارای خواص بسیار زیادی از جمله در درمان سرطان ها، درمان زخم معده ، نابودی سموم در کبد و نیز تنظیم سیستم گوارش بدن دارد.
مواد موجود در سیاه دانه
سیاه دانه دارای مواد فعال مختلفی است که تا کنون برخی از آنها شناخته شده است، سیاه دانه دارای:
- ۳۳ در صد روغن ثابت (چرب) «Fixed oil» (برخی ۳۷/۵ در صد نوشته اند).
- ۱/۵ در صد روغن فرار «Volatle oil».
همچنین سیاه دانه مواد مؤثر دیگری مانند:
- ساپینین، آلفاپنین، سینالول، کاردتین، هیدرات کربن وغیره دارا می باشد.
و همجنین شامل عناصر غذایی مانند:
- سودیوم، پتاسیم، فسفور، آهن، کلسیم، منیزیم، و ..
- ویتامین ها و مواد ضد حساسیت و آرام بخش و ضد درد می باشد.
تأثیر بیشتر آن به خاطر وجود روغن های چرب (ثابت) و روغن های فرار می باشد.
- محققان به این نتیجه رسیده اند که مؤثرترین ماده ی دارویی که در سیاه دانه وجود دارد، نوعی روغن فرار بنام «نیژلون» (Nigellone) است.
- قابل یادآوری است که سیاه دانه علاوه بر آنچه ذکر شد، دارای ویتامین های(E) و (A) و (D) و همچنین هورمونهای جنسی می باشد.
ترکیبات شیمیایی سیاه دانه
پروتین (Protein) | ۲۰/۸۵ درصد |
چربی (Lipids) | ۳۸/۲۰ درصد |
رطوبت (Moisture) | ۴/۶۴ درصد |
خاکستر (Ash) | ۴/۳۷ درصد |
مواد خام (Crude Fiber) | ۷/۹۴ درصد |
کربوهیدرات یا نشاسته (Carbohydrate) | ۳۷/۹۴ درصد |
روغن فرار | ۱/۵ درصد |
روغن ثابت | ۳۷/۵ درصد |
سیاه دانه چگونه مصرف می شود؟
روش های مختلفی برای مصرف سیاه دانه وجود دارد
- به صورت خوراکی بلعیده می شود.
- به صورت پودر خرد شده و سپس در آب، عسل یا روغن، مخلوط می شود.
- برای تهیه چای در آب جوشانده.
- از دانه های سیاه روغن تهیه می شود و سپس روغن را می نوشند یا بر روی پوست قرار می دهند.
بیشتر داروهای گیاهی شامل سیاه دانه شامل مخلوط آن با عسل است.
خاصیت آنتی بیوتیکی قوی موجود در مواد مغذی زنده و آنزیم های عسل خام ، همراه با خواص زیست فعال سیاه دانه، ماده مقوی قدرتمندی را ایجاد می کند.
بهترین روش برای مصرف دانه سیاه با عسل چیست؟
بر اساس تحقیقات بهترین روش برای تهیه مخلوط سیاه دانه با عسل در آب است. آب مواد مغذی زنده عسل خام را فعال کرده و تاثیری که در داخل بدن دارد را تقویت می کند.
عسل در بسیاری از ترکیبات دارویی گیاهی به عنوان یک حامل عمل می کند یعنی خواص دارو را به اعضای مختلف می رساند و جذب دارو را زیاد می کند.
ترکیب سیاه دانه عسل (دوسین)
سیاه دانه و عسل معروف به معجون دوسین از قدیم در طب سنتی محبوب بوده و برای درمان بیماری های مختلفی از آن استفاده می شده است.
- یک قاشق چای خوری عسل خام برداشته و درون یک لیوان آب گرم (حداکثر 37 درجه سانتیگراد) مخلوط کنید. یک قاشق چای خوری سیاه دانه ارگانیک خام را به صورت پودر خرد کنید ، به مخلوط اضافه کنید و سپس آن را با معده خالی 30 دقیقه قبل از صبحانه بنوشید.
- در صورت تمایل می توانید دو قاشق غذاخوری سرکه سیب خام ارگانیک و یک قاشق چای خوری پودر پوسته پسیلیوم را نیز به این مخلوط اضافه کنید.
خواص سیاه دانه و عسل برای درمان بیماری ها
در زیر به برخی از فواید سیاه دانه و عسل اشاره میکنیم
1. کرونا (کووید ۱۹)
یافته تیمی از محققان بین المللی؛ ترکیب سیاه دانه و عسل قادر به درمان بیماری کووید ۱۹ است!
در اولین آزمایش بین المللی بر روی تأثیر گیاهان در درمان کووید ۱۹، محققان پاکستانی، کانادایی، شیلیایی و امریکایی دریافتند گیاه سیاه دانه و عسل قادر به درمان نوع متوسط تا شدید بیماران کووید ۱۹ هستند. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف سیاه دانه همراه با عسل منجر به بهبود سریعتر و پاکسازی ویروسی در بیماران کووید ۱۹ میشود. [رفرنس 1 ، رفرنس 2] نتایج نشان داد سیاه دانه موجب کاهش تکثیر کروناویروس در کشتهای آزمایشگاهی سلولی شد. و محققان به خواص ضدویروسی این گیاه پی بردند.
* تذکر مهم
این مقاله پیش چاپ است و مورد بررسی قرار نگرفته است [این به چه معناست؟] این گزارش تحقیقات جدید پزشکی است که هنوز ارزیابی نشده است و بنابراین نباید از آن برای هدایت عمل بالینی استفاده شود.
2. بیماری پوستی
التهابات پوستی
سیاه دانه آسیاب شده را بعد از سرخ کردن، با عسل مخلوط کنید و به ناحیه آسیب دیده بمالید.
زیبایی و شادابی صورت
سیاه دانه کوبیده شده + گلاب + عسل خالص، خوب با هم مخلوط کنید، آنگاه به صورت بمالید، و به مدت ۱۵ دقیقه صبر کنید، سپس بشویید، و بعد از خشک کردن، روغن زیتون به صورتتان بمالید.
3. بیماری های دستگاه هاضمه
دل درد
نسخه ی اول:
یانسون + زیره + نعناع، به مقدار مساوی خوب بجوشانید، آنگاه با نبات یا مقداری عسل شیرین کنید، سپس ۷ قطره روغن سیاه دانه در آن بریزید، و بعد از غذا به صورت نیم گرم میل کنید.
نسخه ی دوم:
نعناع + تخم رازیانه + سیاه دانه؛ به مقدار مساوی دم کرده و با عسل شیرین نمایید، سپس میل کنید.
سوء هاضمه
- شیر گرم : ۱ لیوان
- عسل طبیعی: ۱ قاشق
- روغن سیاه دانه نصف قاشق
با هم مخلوط کنید، و میل نمایید.
درد شکم
۱ قاشق سیاه دانه را آرد کنید، و با ۲ قاشق عسل طبیعی مخلوط موده، و معجون بسازید، سپس روزی دو بار، صبح و شب میل بفرمایید.
سوزش و زخم معده
نسخه ی اول:
عسل طبیعی ۲ قاشق + روغن سیاه دانه ۱۰ قطره، با هم مخلوط کنید، و روزانه بخورید.
نسخه ی دوم:
عسل طبیعی ۱ فنجان + پوست انار خشک کوبیده شده ۱ قاشق + روغن سیاه دانه ۱۰ قطره، با هم مخلوط کنید، و میل نمایید، و بعد از آن یک لیوان شیر بدون شیرینی میل کنید.
التهاب کبد
نسخه ی اول:
سیاه دانه نرم شده + صبر سقرطی (سیاه) + عسل طبیعی، با هم مخلوط نموده، و روزانه به مدت دو ماه ناشتا میل کنید.
نسخه ی دوم:
ناراحتی های کبدی مقداری از پودر سیاه دانه را با گیاه صبر زرد ( آلوئه ورا ) و عسل مخلوط کرده و هر صبح ناشتا، به مدت هفت روز یک قاشق مرباخوری از آن را میل کنید.
سنگ کیسه ی صفرا
نسخه ی اول:
سیاه دانه + برگ فراوله + عسل طبیعی.
نخست برگ های فراوله را با سیاه دانه بجوشانید، سپس عسل به آن اضافه نمایید، و صبح ناشتا به مریض بنوشانید.
نسخه ی دوم:
سیاه دانه نرم کوبیده شده ۱ قاشق + مر نرم شده نصف قاشق + عسل طبیعی با هم مخلوط کنید، صبح و شب به شخص بیمار بدهید.
5. بیماری های دستگاه تنفسی
سرفه
نسخه ی اول:
سیاه دانه نرم شده ۱ قاشق + پودر شیرین بیان ۱ قاشق + پودر یانسون ۱ قاشق + پودر بابونج ۱ قاشق + آب، به مدت ده دقیقه بجوشانید، آنگاه از صافی بگذرانید و عسل طبیعی به آن اضافه کنید، و به مدت یک هفته روزی سه بار، یک قاشق سوپ خوری بنوشید.
نسخه ی دوم:
تخم کتان (۱۰ گرم) نرم کوبیده در آب بجوشانید، هنگامی که نیمی از آب باقی ماند، از صافی عبور دهید، و ۱۵ قطره روغن سیاه دانه و دو قاشق عسل به آن اضافه کنید و میل بفرمایید.
گلو درد (لوزتین)
برای کودکان
۲ قطره روغن سیاه دانه را با یک قشق چای خوری عسل مخلوط کنید و به آنان بدهید، و مقداری از روغن سیاه دانه را به گلویشان بمالید.
بزرگسالان
۵ تا ۱۰ قطره روغن سیاه دانه را در عسل مخلوط کرده و به بیمار بدهید، و ده قطره روغن سیاه دانه را در یک لیوان آب ولرم ریخته و با آن غرغره کنند.
آسم و تنگی نفس
ده قطره از روغن سیاه دانه را در یک قاشق عسل ریخته و میل شود.
و همچنین چرب کردن سینه و گلوی بیمار با روغن سیاه دانه و مقداری نمک و روغن حیوانی بسیار مفید می باشد.
6. بیماری های دستگاه تناسلی و مجاری ادراری
دل پیچه و درد های روده ای
به مقدار مساوی زیره و نعنا و انیسون را بجوشانید و هفت قطره روغن سیاه دانه به آن اضافه کنید. سپس با عسل خالص آن را شیرین کرده و در موقع دل پیچه و دل درد آن را بنوشید.
احتباس ادرار (شاش بند)
یک قاشق سیاه دانه را در یک لیوان آب بریزید، و به مدت ده دقیقه بجوشانید، آنگاه با عسل شیرین نموده و میل کنید. و قبل از خوابیدن منطقه ی عانه را با روغن سیاه دانه چرب نمایید.
ناتوانی جنسی
نسخه ی اول:
یک قاشق کوچک جوز بوا کوبیده شده + یک قاشق عسل + پنج قطره روغن سیاه دانه، با هم مخلوط کنید، همراه با یک لیوان شیر گرم بنوشید.
نسخه ی دوم:
سیاه دانه ۱۰ گرم + قسط شیرین ۱۰ گرم + زعران ۱ گرم، سیاه دانه و قسط را خوب نرم کرده سپس زعفران را خوب بکوبید و به آن اضافه نمایید و بعد با عسل معجون بسازید، آناه شب قبل از خواب در یک قاشق از معجون ۱۰ قطره روغن سیاه دانه بریزید و با یک لیوان شیر گرم میل کنید.
تقویت نیروی جنسی
ده قطره روغن سیاه را در عسل یا شیر بریزید و میل کنید.
نازایی
نسخه ی اول:
سیاه دانه نرم کرده ۱ فنجان + پودر شاهی (حب الرشاد) ۱ فنجان + پودر شنبلیله ۱ فنجان، با هم مخلوط کنید سپس با عسل طبیعی معجون بسازید، و روزانه یک قاشق میل نمایید.
نسخه ی دوم:
سیاه دانه نرم شده + شنبلیله نرم شده + تخم ترب نرم شده، به مقدار مساوی، با عسل مخلوط کرده و روزانه یک قاشق میل کنید، سپس بعد از آن یک لیوان شیر شتر بنوشید.
کنید و کمی گرم نموده و بر روی کلیه ها ضماد کنید، بسیار مفید و مؤثر است.
سنگ کلیه
نسخه ی اول:
۱۰ قطره روغن سیاه دانه را با یک قاشق عسل مخلوط کنید سپس در آب ولرم حل کرده و بنوشید.
نسخه ی دوم:
سیاه دانه نرم شده را با عسل طبیعی مخلوط کنید و معجون بسازید، و روزانه یک قاشق ناشتا میل کنید.
نسخه سوم:
برای درد و ناراحتی های کلیوی یک استکان سیاه دانه را در یک لیتر آب بجوشانید و با عسل شیرین کنید و به مدت یک هفته، صبح ناشتا آن را میل نمایید.
التهاب غده ی پروستات
سیاه دانه نرم شده ۱ قاشق + مر مکی نرم شده نصف قاشق + عسل طبیعی ۱ فنجان، با هم مخلوط کنید، آنگاه روزانه با آب ولرم میل نمایید، همچنین قسمت پایین کمر و بیضه ها را با روغن سیاه دانه بمالید.
7. بیماری های قلب و شرایین و گردش خون
کلسترل
پودر سیاه دانه ۱ قاشق + پودر و مادران ۱ قاشق + عسل طبیعی ۲ قاشق، باهم مخلوط کرده و صبح ناشتا میل کنید.
طحال
با پودر سیاه دانه و روغن زیتون ضماد گرمی بسازید و بر قسمت چپ بدن بیمار، زیر دندهایش بگذارید، همچنین ۱ فنجان جوشانده سیاه دانه همراه با عسل با اضافه نمودن ۷ قطره روغن سیاه دانه در آن، به مدت یک هفته به بیمار بدهید.
8. سایر بیماری ها
روماتیسم
مکان درد را با روغن سیاه دانه بمالید، همچنین ۱ فنجان جوشانده سیاه دانه با عسل قبل از خواب میل کنید.
تقویت اعصاب
۵ قطره روغن سیاه دانه را به یک قاشق عسل اضافه نموده و میل کنید.
برای جلوگیری از سرطان
روغن سیاه دانه نقش مهمی در درمان تومورها دارد، بنابراین باید روزانه ۲۰ تا ۲۵ قطره نوشید، همچنین روزانه سیاه دانه آسیاب شده را با روغن سیاه دانه مخلوط نموده، آنگاه کمی حرارت داده و بعد با عسل طبیعی مخلوط کنید و هر روز صبح وشب میل بفرمایید.
سرگیجه و درد گوش
یک قاشق مرباخوری عسل را با چند قطره روغن سیاه دانه مخلوط کرده و هر صبح ناشتا، میل کنید. این کار را حداقل تا ۱۱ روز ادامه دهید.
سردرد و میگرن
نصف قاشق سیاه دانه آسیاب شده را با نصف قاشق انیسون (دانه هایی شبیه رازیانه دارد) و سه تکه میخک کوبیده شده، مخلوط کنید و با یک لیوان شیر بجوشانید بهتر است کمی عسل خالص نیز اضافه کنید. یک فنجان از این معجون دارویی را می توانید در هنگام شروع سردرد و میگرن بنوشید.
در ضمن با روغن سیاه دانه، گیجگاه و شقیقه خود را چرب کنید
درد بعد از زایمان
استفاده از مخلوط سیاه دانه آسیاب شده با عسل برای تسکین درد رحم و پس درد زایمان مفید است.
نکته خیلی مهم: ترکیب سیاه دانه عسل (دوسین) تاثیرات زیادی بر روی دستگاه های داخلی بدن دارد و مصرف آن باید زیرنظر پزشک طب سنتی و براساس مزاج سنجی افراد انجام شود .
خواص سیاه دانه و عسل و دارچین
میدونستی دارچین به عنوان یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان ها و ضد میکروب طبیعی هستش. یک ترکیب قوی غذایی سالم و خوشمزه از دارچین ، عسل خام و سیاه دانه میتونید درست کنید که خواص بسیاری داره.
مصرف دارچین همراه با عسل به عنوان یک معجون عسل بسیار قدرتمند و طبیعی معرفی شده. که برای آن خواص متعددی از جمله درمان زخم، کمک به درمان دیابت، درمان یبوست، مقابله با مشکلات پوستی و… است.
- ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد.
- چربی سوزی و جلوگیری از چاقی دارد.
- بهبود سرماخوردگی و گلو درد دارد.
- بهبود مشکلات گوارشی دارد.
- مبارزه با عفونت های قارچی دارد.
- مبارزه با سرطان دارد.
- بهبود دیابت دارد.
- بهبود زخم ها دارد.
- این ترکیب اختلالات قاعدگی دارد.
- بهبود مشکلات قلبی دارد.
باورهای غلط طبی
- سیاهدانه در اثر کوبیدن یعنی آسیاب شدن سمی می شود. (غلط است)
برای آنکه سیاهدانه در مصرف خوراکی بتواند تاثیری در بدن و به خصوص در حوزه گوارش داشته باشد باید کمی کوبیده شود. ولی مانند همه مغزیجات و دانه های روغنی خوراکی، سیاهدانه پس از پودر شدن در معرض هوا اکسید می شود و بهتر است سیاهدانه نیز تازه به تازه کوبیده شده و سپس میل شود یا با عسل ترکیب شود تا مانع از اکسیداسیون آن شود.
فرم دارویی و میزان مصرف
- همچنین پودر سیاه دانه مخلوط با عسل توسط عطاری ها جهت مشکلات گوارش عرضه می شود که دوز مصرفی آن به میزان ۱۰ الی 15 گرم در روز است.
- در ایران قطره ۲۰ میلی لیتری از روغن سیاه دانه توسط داروخانه ها و عطاری ها جهت درمان درد مفاصل و تقویت جنسی به صورت موضعی و مشکلات گوارشی به صورت خوراکی عرضه می شود و میزان مصرف خوراکی آن ۸ الی ۱۲ قطره سه بار در روز است.
- در گزارشی مصرف روغن سیاه دانه به مدت 6 هفته با دوز ۲/۵ میلی لیتر دو بار در روز در 60 بیمار دیابتی هیچ گونه عوارضی مشاهده نشده است.
- توجه داشته باشید که مقدار مصرف سیاه دانه در سرد مزاج ها ۸ گرم و در گرم مزاج ها تا ۲ گرم است.
عوارض جانبی مصرف سیاه دانه
- درماتیت تماسی : درماتیت تماسی یک واکنش منفی به یک ماده آلرژی زا یا محرک است، فقط دست زدن ساده به سیاه دانه ممکن است در بعضی افراد باعث دانه های پوستی قرمز شود.
- افت فشار خون : سیاه دانه می تواند فشارخون را تا حد افت شدید پایین بیاورد، به خصوص اگر همراه داروی ضد فشارخون یا داروی ادرارآور مصرف شود. این مسئله می تواند باعث خستگی، تهوع، تاری دید، تنفس کم عمق، سرگیجه، سردرد و از دست دادن هوشیاری شود.
- تداخل منفی : سیاه دانه با داروهای شیمی درمانی تداخل دارد، چون ممکن است این مکمل گیاهی مانند یک آنتی اکسیدان در بدن عمل کند و می تواند اثر درمان های استاندارد را کاهش دهد.
- بارداری : سیاه دانه ممکن است انقباض عضلات رحم را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بهتر است در هنگام بارداری از خوردن آن خود داری کرد. (در طول بارداری و شیردهی هم باید با تایید پزشک متخصص مصرف شود.)
- مطالعات اندکی در مورد سمیت احتمالی دانه گیاه سیاه دانه انجام شده است. در یک پژوهش نشان داد شد که تجویز 14 روز عصاره آبی سیاه دانه به موش های نر باعث افزایش سطح آنزیم های کبدی و تغییرات هیستوپاتولوژیک در کبد شد ولی در مطالعه ای مشابه هیچ گونه عوارضی مشاهده نشد [1].
- در مطالعه ای دیگر تجویز عصاره متانولی به موش صحرایی در دوزهای متعدد و عصاره کلوروفرم در دوز ۲۱ گرم بر کیلوگرم باعث کاهش وزن شد و تجویز عصاره آبی در دوز ۹ گرم بر کیلوگرم در روز به مدت 14 روز متوالی افزایش آنزیم های کبدی ایجاد کرد و تغییرات هستیو پاتولوژیک کبد در برخی موارد دیده شد، ولی تغییرات دژنراتیو فقط در نوع عصاره آبی دیده شد [2]
- تجویز ۲۸/۸ و ۲/۰۶۹ میلی لیتر بر کیلوگرم داخل صفافی روغن سیاه دانه به مدت ۱۲ هفته در موش هیچ گونه تغییری در سطح آنزیم های کبدی و الگوی هیستوپاتولوژیک کبدی، قلبی، کلیوی و پانکراس نداشت ولی سطح کلسترول، تری گلیسیرید، گلوکز، لکوسیت ها و پلاکت ها کاهش و هماتوکریت و هموگلوبولین را افزایش داد [3]
- کسانی که دارای بیماری کلیوی هستند باید در مصرف آن دقت کنند و با تایید پزشک متخصص مصرف کنند.
- کسانی که مشکلات پوستی حاد دارند ممکن است که روغن سیاه دانه در آنها ایجاد آلرژی کند.
- کسانی که بیماری های خاص دارند هم باید این دانه را با نظر پزشک متخصص مصرف کنند.
سلب مسئولیت پزشکی: اطلاعات موجود در این محتوا "سیاه دانه و عسل (دوسین)؛ خواص و عوارض" به منزله توصیه پزشکی، تشخیص یا درمان نیستند. برای اطلاعات بیشتر همیشه با یک متخصص یا پزشک خود مشورت کنید.